Groningen staat bekend als de ‘orgeltuin’ van Europa. In onze provincie hebben we veel kerken met prachtige orgels, waarvan een aantal is gebouwd door de meester-orgelbouwer uit Hamburg, Arp Schnitger. Het lesprogramma Orgelkids in Groningen, dat in 2018 werd ontwikkeld door Erfgoedpartners, brengt kinderen uit groepen 3 t/m 6 in aanraking met dit bijzondere erfgoed. Scholen kunnen zich nu aanmelden voor een speciale editie hiervan in de eerste weken van oktober. Dove en slechthorende leerlingen denken mee In samenwerking met de leerlingen van de Guyotschool in Haren, zijn de lessen nu ook geschikt gemaakt voor dove en slechthorende leerlingen. Juist voor deze groep kinderen is het orgel als muziekinstrument heel toegankelijk: de geluidstrillingen zijn bij zo’n groot instrument uitstekend voelbaar. De leerlingen van havo 3 van de Guyotschool hebben de lessen zelf uitgevoerd in de klas en hun feedback gedeeld met de ontwikkelaar van het lespakket. De tips en adviezen van de leerlingen zijn nu verwerkt in een nieuwe versie. Geluid zichtbaar en voelbaar maken De belangrijkste aanpassingen betreffen het proefjescircuit over lucht en geluid, dat onderdeel is van het pakket. Alles wat voor leerlingen in het reguliere onderwijs hoorbaar is, zal voor dove en slechthorende leerlingen zichtbaar of voelbaar worden gemaakt. Het lespakket kan na de aanpassingen gebruikt worden door de leerlingen van de Guyotschool. Animatie over Arp Schnitger Daarnaast wordt er aan het lespakket een animatie toegevoegd over de zeventiende-eeuwse orgelbouwer Arp Schnitger en de wijze waarop de orgels vanuit Hamburg naar Groningen werden vervoerd. De animatie wordt getekend door de Groningse animator John Croezen en zijn dochter Sophie. Leerlingen van de Guyotschool zetten de bijbehorende voice over om in gebarentaal. Hiervan wordt een filmpje gemaakt dat in de animatie wordt gemonteerd. Zo kunnen ook dove en slechthorende leerlingen de tekst bij de animatie volgen. In oktober 2023 wordt het aangepaste lespakket ingezet tijdens ‘Kleintje Schnitger’, een onderdeel van het tweejaarlijkse Schnitgerfestival. Het aangepaste proefjescircuit wordt dan uitgevoerd in de Lutherse kerk in Groningen door leerlingen van de Guyotschool maar ook door leerlingen van reguliere scholen. Op vrijdagochtend 20 oktober vindt er een kinderconcert plaats in de Akerk in Groningen. Frank Belt vertelt daar het verhaal van Polle de Orgeljongen, daarbij muzikaal begeleid door organist Eeuwe Zijlstra. Voor de dove en slechthorende leerlingen zal er een doventolk aanwezig zijn zodat ook zij het verhaal kunnen volgen. De doorontwikkeling van Orgelkids voor dove en slechthorende leerlingen werd mogelijk gemaakt door middel van een bijdrage van Het Fonds voor Cultuurparticipatie en een bijdrage vanuit CMK Groningen. Het scholenprogramma ‘Kleintje Schnitger’ en de doorontwikkeling van Orgelkids in Groningen is het resultaat van een samenwerking tussen Orgelstad Groningen, Groninger Kerken, Museum aan de A, Erfgoedpartners en Kentalis (Guyotschool Haren). Scholen die geïnteresseerd zijn kunnen zich nu aanmelden door een e-mail te sturen naar michelle.corbier@museumaandea.nl met vermelding van de naam van de school en het aantal leerlingen en begeleiders dat meekomt. Meer informatie is te vinden op schnitgerfestival.nl Voor meer informatie over dit project kunt u contact opnemen met Kim van Steenwijk, consulent erfgoededucatie bij Erfgoedpartners via vansteenwijk@erfgoedpartners.nl. De bijgevoegde foto toont kinderen bij de speeltafel van het Schnitgerorgel in de Martinikerk in Groningen; fotograaf: Jelte Oosterhuis.

Scholenprogramma‘Kleintje Schnitger’: Leerlingen maken kennis met muzikaal Gronings erfgoed Van donderdag 19 t/m zondag 22 oktober 2023 vindt het Schnitgerfestival plaats, een muziekfestival met voorstellingen rondom de historische orgels van de stad Groningen. In het kader hiervan hebben verschillende organisaties de handen ineengeslagen om voor basisscholen het programma ‘Kleintje Schnitger’ te ontwikkelen. Kleintje Schnitger is educatief, maar ook verrassend, interessant, muzikaal, theatraal, creatief en activerend voor de kinderen. Leren over het Gronings erfgoed in de vorm van het orgel is leuk! Het Schnitgerfestival is 10 jaar geleden in het leven geroepen omdat cultuurliefhebbers in Groningen meer bekendheid wilden geven aan het Groninger orgel. Groningen Stad en Ommeland staat wereldwijd bekend als ‘de Orgeltuin van Europa’; nergens anders staan zoveel historische orgels als hier. De naamgever van het festival, Arp Schnitger, was een bekende orgelbouwer in de 17e en 18e eeuw. Hij wordt tegenwoordig beschouwd als de Stradivarius onder de orgelbouwers. Of, als je het populairder wil stellen, als de Messi onder de orgelbouwers! Hoe het ook zij, Arp Schnitger was een ware tovenaar, hij creëerde voor elke ruimte het perfecte instrument. In de stad Groningen staan maar liefst drie Schnitger-orgels, en dat is uniek. Animatiefilm Het scholenprogramma Kleintje Schnitger bestaat uit twee delen: het eerste deel is een (anderhalf uur durend) bezoek aan de Lutherse Kerk in het centrum van de stad, waar een speciaal gemaakte korte animatiefilm wordt vertoond over de orgelbouw en Arp Schnitger, en over de reis over de Waddenzee die de nieuwgebouwde orgels van Duitsland naar Nederland maakten. Daarnaast volgen de kinderen in groepjes een proefjescircuit over lucht en geluid en nemen ze een kijkje bij het grote orgel onder leiding van een echte organist. Het tweede deel is de spannende en kleurrijke voorstelling ‘Polle de orgeljongen’ op vrijdag 20 oktober in de Akerk, uitgevoerd door verhalenverteller Frank Belt en organist Eeuwe Zijlstra die op het beroemde Schnitger-orgel speelt. Trillingen Het scholenprogramma is bedoeld voor leerlingen van groep 3 t/m 6 en sluit aan op de vakken geschiedenis, natuur & techniek en muziek. Het laat de kinderen op een speelse manier kennismaken met een eeuwenoud instrument dat in onze tijd min of meer verborgen is, doordat mensen steeds minder in kerken komen. Ze zien hoe indrukwekkend groot en mooi het orgel eruitziet en krijgen een indruk hoe kundig de orgelbouwers waren dat ze het zo konden bouwen, met alle techniek en onderdelen. Door de proefjes leren ze meer over de werking van het orgel met de luchtstromen en trillingen die je kunt voelen en horen. En ten slotte horen ze de muziek, alle verschillende klanken die lijken op violen, trompetten, de menselijke stem, vogeltjes en zelfs belletjes. Gebarentaal Een uniek aspect van dit scholenprogramma is dat het ook heel leuk en geschikt is voor kinderen die doof of slechthorend zijn. In samenwerking met leerlingen van de Guyotschool is hieraan gewerkt. De animatiefilm is voorzien van gebarentaal en het proefjescircuit waarin je het geluid en de muziek kunt ‘voelen’ is bij uitstek geschikt voor kinderen met een auditieve beperking. De kinderen gaan ook naar de voorstelling van Polle; hiervoor is een tolk geregeld. Deelname De samenwerkende organisaties Stichting Groningen Orgelstad, Museum aan de A, Groninger Kerken, Binnenstadskerken en Erfgoedpartners bieden Kleintje Schnitger aan scholen aan. Per leerling wordt een bijdrage van 4 euro gevraagd. Scholen zijn zelf verantwoordelijk voor vervoer en begeleiding. Aanmelden kan door een e-mail te sturen naar michelle.corbier@museumaandea.nl met vermelding van de naam van de school en het aantal leerlingen en begeleiders dat meekomt. Meer informatie is te vinden op kultuurcentrale.nl of schnitgerfestival.nl

Op vrijdag 12 mei organiseert Stichting Groningen Orgelstad een Benefietconcert in de Akerk. De stichting is heel blij om te kunnen aankondigen dat het grote orgeltalent Daniel Seeger speciaal naar Groningen komt om dit concert te verzorgen. De uit Duitsland afkomstige Daniel Seeger is, jong als hij is, een gerenommeerde en graag geziene organist. In het Benefietconcert trakteert hij het publiek op een gevarieerd programma dat het Schnitger-orgel in de Akerk in al zijn facetten zal laten klinken, waarbij zowel de mooie barokstemmen als de warme negentiende-eeuwse registers ten volle benut worden. Beleving Voor het publiek is er deze keer ook veel te zien: het publiek kan via een groot beeldscherm in de kerk ook volgen hoe de organist aan het werk is achter dat magnifieke instrument: het orgelspel als complete beleving. Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van speciale verlichting in de ruimte van de kerk, zodat het orgel niet alleen figuurlijk maar ook letterlijk in de spotlights staat. Schnitgerfestival De opbrengst van dit Benefietconcert gaat naar de verschillende activiteiten die Groningen Orgelstad organiseert voor de promotie van de Groninger orgels, zoals het Schnitgerfestival dat dit jaar van 19 t/m 22 oktober plaatsvindt. Extra financiële speelruimte maakt het mogelijk om een extra aantrekkelijk programma te presenteren. Alles om ervoor te zorgen dat een groot publiek kan genieten van de Groninger orgels. Aanvang concert is 20.00 uur. De presentatie is in handen van Bartho Smit, cultuurkenner en orgelliefhebber. Na afloop is er gelegenheid om na te praten onder het genot van een borrel en een lekker hapje. Toegangskaarten zijn te verkrijgen door het doen van een donatie aan Stichting Orgelstad. Groningen Orgelstad heeft de culturele ANBI-status. Voor particulieren betekent dit dat zij hun gift voor 125% mogen aftrekken van de belasting. Doneren kan via www.groningen-orgelstad.nl, of bij de kassa.